ලෙන් විහාරයකි. රුවන්වැල්ලේ සිට මයිල 1 ½ ක් දෙකක් අතර පැරණි මහනුවර මාර්ගය හා යුද්ධ මාවත ඔස්සේ සීතාවකට යන විට කැලණි ගඟේ වම් ඉවුරට මදක් දුරින් පිහිටා ඇත. මේ විහාරය යුරෝපීයන් විසින් කලාතුරකින් පැමිණ ගිය තැනක් නොවේ. එසේම එක් වරකට වඩා විස්තරද කර ඇත. මෙයට සිය වසරකට පෙර ක්‍රි.ව. 1800 දී මහනුවර කරා දූත පිරිස කැඳවාගෙන යන කල්හි පරිසිචල් හා අනෙකුත් නිළධාරීන්ගේ සිත් මේ කෙරෙහි වශීකෘත වී ඇති බව ඔවුන්ගේ දින පොත් වල සටහන් වලින් හෙලි වී ඇත.

හකුරුගලට වම්පසින් ලම්බාකාර ව මනහර ගිරි කුලකි. මෙය බිසෝ පැන්න ගල යනුවෙන් හැඳින්වේ.

“අපි සීතාවක දෙසට පසු බැස ගියෙමු. ප්‍රපාතාකාර පර්වතයන් පසු කළෙමු. ඉතුත් වූ සීතාවක රජුගේ මෙහෙසියක හා දූ කුමරිය කන්ද උඩරට රජු සමඟ රජතුමා සිදු කළ සටනේදී පරාජය වූ බවට ආරංචිය ලැබී පර්වතය මත සිට පහළට පැන්න බව මෙහි දී දැන ගන්නට ලැබිණි.”

(එච්.සී.පී.බෙල් මහතා – කෑගලු වාර්තාව)

මානියංගම, බණ්ඩාර වත්ත යන නමින් ද මාළිගාවත්ත යන නමින්ද හඳුන්වන අක්කර පහක පමණ මෙම උස් බිමෙහි ඇති න්ෂ්ඨාවශේෂ මායාදුන්නේ රජුගේ මාළිගෙයි ඒවා බවත් පසුකාලීනව මෙම මාළිගය විනාශකාරී ඔලන්ද බලකොටුවක් තනා ඇති බව මෑතකදී හමු වූ සාක්ෂි මඟින් තහවුරු වේ.

මෙම ස්ථානයේ පිහිටීම අනුව එක් දිශායකින් සීතාවක ගඟද, තවත් දිශාවකින් රිටිගහ ඔයද, අනෙක් දිශාවෙන් ගැටහැති ඔයද, සීමාවන් ලෙස පිහිටා ඇත. බැදුම්ගල කදුවැටිය මෙම රජවාසලේ එක් පසකින්ය. මෙහි ආරක්ෂාව නිරතුරුවම ස්වභාව ධර්මයා විසින් ම සකසා ඇති අයුරු මනාව දිස් වේ. සෑම අතින්ම ආරක්ෂාකාරී  වූ බැවින් මෙම ස්ථානය තම මාළිගය ලෙස භාවිතා කිරීමට රජු තීරණය කරන්නට ඇතැයි සැළකේ.

පුරා විද්‍යාත්මක මූලාශ්‍ර ලෙස දෙහිඕවිට ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදේශයේ අවිස්සාවේල්ල – කෑගල්ල මාර්ගය ඔස්සේ සීතාවක පාලමෙන් ටික දුරක් ගොස් තල්දූව නගරයෙන් දකුණට හැරී යාර දෙසීයක් පමණ ගිය විට සීතාවක ගඟේ විශාල නැමුණු ස්ථානයේ ගං ඉවුරේ තිබෙන උස් භූමියක පිහිටි බැරැන්ඩි කෝවිල නමින් හඳුන්වන නටඹුන් ගොඩනැගිල්ලය. ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, මූර්ති හා චිත්‍ර කලාව අතින් බැරැන්ඩි කෝවිල තුන් කෝරලයේ ගෞරවයයි.

ජනප්‍රවාදයේ එන ජනශෘති අතර බැරැන්ඩි කෝවිල ඉදිකිරීම සම්බන්ධ පැරණි කතාවක් පවසයි. සීතාවක රාජසිංහ රජුගේ කාලයට වැටෙන එම ජනප්‍රවාදය රජුට ඇමතිකම් කළ අරිට්ඨකී වෙණ්ඩු පෙරුමාල් විසින් රජුට පියා මැරූ පාපයෙන් (මායාදුන්නේ රජු) මිදීමට දුන් උපදෙස් මත ගෙතී පවතින්නකි. ඔහු රජුට දුන් උපදෙස් දෙකක් වේ. එනම් භික්ෂූන් වහන්සේලා 120 ක් දියේ ගිල්වා මරා දැමීම හා බ්‍රාඩි නම් යක්ෂණීට පූජාවක් වශයෙන් ඇයගේ නමින් කෝවිලක් ඉදි කිරීමත්ය.

එදා රාජසිංහ රජු විසින් ආඩි ගුරුගේ උපදෙස් මත ඉදිකළ බ්‍රාඩි කෝවිල අද සීතාවක තල්දූව ග්‍රාමයේ විද්‍යාමාන වන බැරැන්ඩි කෝවිල බව බොහෝ වියතුන්ගේ අදහස වේ. මෙහි මූර්ති හා කැටයම් කලාව පිලිබඳ අධ්‍යනයේදී ඒවා විජයනගර් කලාවට නිර්මාණය කර ඇති හෙයින් මෙම කෝවිල මෙකල හමුවන කලා නිර්මාණ අතර සුවිශේෂී නිර්මාණයක් බැවින් පුරාවිද්‍යාත්මකව, වාස්තුවිද්‍යාත්මකව හා කලාත්මකව අතිශයින් වැදගත් ඵෙතිහාසික ස්ථානයකි.